An bás, an bheatha agus ag déanamh uibheacha scrofa d’uachtarán na hÉireann
San eagrán is déanaí sa dara sraith den ‘Pod Gaeilge’ ó Tuairisc Ó Bhéal, déanann tá Alex Hijmans i dteannta Bhridget Bhreathnach, Maitiú Ó Coimín agus Máirín Ní Ghadhra. Labhraíonn Alex faoin gcolún ‘Cuimhne agus Dearmad’ ar Tuairisc, colún a scríobh sé ar feadh seacht mbliana faoin ngalar alzheimer a bheith ar a mháthair, a fuair bás le déanaí, trócaire uirthi. Pléitear chomh maith bás an scríbhneora agus fear déanta clár taistil Manchán Magan agus an toghchán uachtaránachta ar cuireadh trí chéile é le déanaí nuair a d’éirigh iarrthóir Fhianna Fáil Jim Gavin as. Insíonn Alex dúinn faoina bheith ag déanamh uibheacha scrofa do pholaiteoirí áirithe nuair a bhíodh caifé An Bhananaphoblacht aige sa Ghaillimh agus tá scéal ag Maitiú dúinn faoi thuairimí Heather Humphreys i leith na Gaeilge agus na hUltaise.Agus ar deireadh, breithlá Tuairisc, a bunaíodh 11 bliain ó shin ar an 9 Deireadh Fómhair 2014.Podchraoladh ó Tuairisc, seirbhís nuachta ar líne na Gaeilge, é ‘An Pod Gaeilge’. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie.‘An Pod Gaeilge’ is an Irish language podcast from Tuairisc, the national Irish language online news service.
--------
43:42
--------
43:42
An buiséad is flaithiúla riamh don Ghaeilge?
San eagrán breise seo de An Pod Gaeilge, pléann Seán Tadhg Ó Gairbhí agus Pádraic Ó Ciardha cás na Gaeilge agus na Gaeltachta i mBuiséad 2026. Déantar briseadh síos ar an maoiniú breise don Ghaeilge, don Ghaeltacht agus do TG4. Pléitear cáineadh an fhreasúra ar an rialtas agus cuirtear an cheist, an cabhair a bhí ann go raibh aire sinsearach ag déanamh chás na Gaeilge roimh an mbuiséad don chéad uair ó 2011?Agus an mbeidh lucht stocaireachta agus an breis is 20,000 duine a bhí ag máirseáil ar son na teanga trí seachtaine ó shin sásta leis an ardú?Podchraoladh ó Tuairisc, seirbhís nuachta ar líne na Gaeilge, é ‘An Pod Gaeilge’. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie.‘An Pod Gaeilge’ is an Irish language podcast from Tuairisc, the national Irish language online news service. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie
--------
18:07
--------
18:07
Na 25 leabhar Gaeilge is Fearr le 25 Bliain agus plean dúnmharfach Alan Titley
Sa dara heagrán den dara sraith den ‘Pod Gaeilge’ ó Tuairisc Ó Bhéal, déanann Bridget Bhreathnach, Darach Ó Scolaí, Alan Titley agus Maitiú Ó Coimín plé ar liosta na hirise Comhar de na 25 Leabhar Gaeilge is Fearr le 25 Bliain Anuas agus ar cén fáth go bhfuil an-tábhacht leis mar liosta ach nár cheart é a thógáil ródháiríre. Pléitear chomh maith duais mhór Dharach, an aip léitheoireachta is ansa le Maitiú agus plean dúnmharfach poiblíochta Alan do litríocht na Gaeilge. Agus cad faoi na daoine nár éirigh leo áit a fháil ar an liosta?Bíonn cur agus cúiteamh ann faoi staid na litríochta agus na foilsitheoireachta Gaeilge agus ar deireadh déantar trácht ar an bhfeachtas uachtaránachta.Podchraoladh ó Tuairisc, seirbhís nuachta ar líne na Gaeilge, é ‘An Pod Gaeilge’. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie. ‘An Pod Gaeilge’ is an Irish language podcast from Tuairisc, the national Irish language online news service. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie
--------
54:29
--------
54:29
‘Mionnaím go sollúnta go bhfoghlaimeoidh mé Gaeilge má thoghtar i m’Uachtarán ar Éirinn mé…’
Sa chéad eagrán den dara sraith den ‘Pod Gaeilge’ ó Tuairisc Ó Bhéal, déanann Bridget Bhreathnach, Máirín Ní Ghadhra, Maitiú Ó Coimín agus Seán Tadhg Ó Gairbhí plé ar thoghchán na huachtaránachta agus ar ghealltanais na n-iarrthóirí faoin nGaeilge. An mbeidh sé ina bhuntáiste ag Catherine Connolly go bhfuil Gaeilge aici, nó an cuma le daoine in ainneoin an teanga a bheith sa bhfaisean? Pléitear chomh maith mórshiúl mór millteach na Gaeilge agus an tionchar a d’fhéadfadh a bheith aige agus cás cúirte Mo Chara ó Kneecap in Westminster. Podchraoladh ó Tuairisc, seirbhís nuachta ar líne na Gaeilge, é ‘An Pod Gaeilge’. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie.‘Paiste Cainte’ is a special series of interviews from ‘An Pod Gaeilge’, an Irish language podcast from Tuairisc, the national Irish language online news service.
--------
46:05
--------
46:05
Paiste Cainte ag Helen Ní Shé le Pádraig Hamilton – ‘Tá an Ghaeilge in uachtar i gcónaí – ní hí an teanga chéanna atá ann, mar ní hé an saol céanna atá ann’
Don eagrán is déanaí de ‘Paiste cainte ag Helen Ní Shé…’, chuaigh Helen go dtí Corcaigh chun labhairt le Pádraig Hamilton, Corcaíoch a bhfuil dlúthcheangal aige le Corca Dhuibhne agus le Dún Chaoin go háirithe ó thosaigh sé ag dul ann sna caogaidí. Labhraíonn Pádraig ar an nGaeltacht mar a bhí agus mar atá, ar na pearsana móra a raibh aithne aige orthu i nDún Chaoin, agus ar chúrsaí litríochta agus polaitíochta.Pléann siad chomh maith cúrsaí oideachais agus an mheánscoil a bhunaigh athair Phádraig i nDroichead na Bandan i 1940, Ardscoil Uí Urmoltaigh, nó Hamilton High, scoil atá sa chóras saoroideachais ach atá fós i seilbh mhuintir Hamilton.Déanann siad paiste cainte chomh maith faoin ngean atá ag Pádraig ar Naomh Carlo Acutis.Seo an t-eagrán deireanach sa chéad sraith de ‘Paiste Cainte ag Helen Ní Shé’, sraith speisialta agallamh ó ‘An Pod Gaeilge’ ina labhraíonn an sárchraoltóir le daoine éagsúla faoina scéalta éagsúla. Beidh Helen ar ais leis an dara sraith go luath!Podchraoladh ó Tuairisc, seirbhís nuachta ar líne na Gaeilge, é ‘An Pod Gaeilge’. Tabhair cuairt orainn ag www.tuairisc.ie.‘Paiste Cainte’ is a special series of interviews from ‘An Pod Gaeilge’, an Irish language podcast from Tuairisc, the national Irish language online news service.
Ireland