Hardnekkige klimaatmythes en wantsen met voetschimmel | Scientias Podcast 41
In deze aflevering van de Scientias Podcast verdiepen Diederik Jekel en Krijn Soeteman zich in de complexiteit van klimaatverandering. Ze onderzoeken de wetenschappelijke grondslagen ervan, de rol van menselijke activiteit en het belang van het ontkrachten van gangbare mythes. Ze bespreken ook recente ontdekkingen in de insectenbiologie en hoe deze schildwants zich weet te wapenen tegen bepaalde wespen. https://doi.org/10.1126/science.adp6699 00:00 Intro op onder andere klimaatdiscussie en nieuwsbericht03:03 Schimmels in de oksels van Japanse wantsen08:50 24 video's over klimaatmythes en waarom we dat doen op scientias.nl12:12 De rol van politiek in klimaatwetenschap19:24 Maar klimaat verandert toch altijd?33:28 De Milankovitch-cyclus37:27 Invloed stand van de aarde ten opzichte van de zon39:55 De as van een planeet wijst eigenlijk altijd dezelfde richting op42:00 Periodiciteit in ijstijden45:35 Rol van andere planeten bij klimaat57:20 OuttroSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
57:41
--------
57:41
Het mysterie achter kruipend droogijs op Mars | Scientias Podcast 40
In deze aflevering praten Diederik Jekel en Krijn Soeteman over Mars, hoe we weten wat we weten en uiteindelijk het nieuws dat ontdekt is hoe bepaalde geulen 'gegraven' zijn. Verder duiken ze eens dieper de wetenschapscommunicatie in, niet in de laatste plaats omdat Diederik én Anna Gimbère op donderdag 16 oktober 2025 de Irispenning in ontvangst mochten nemen voor hun excellente bijdrage aan het Nederlandstalige wetenschapscommunicatielandschap. Geulen op Mars! https://scientias.nl/nederlandse-wetenschapper-vindt-verklaring-voor-mysterieuze-geulen-in-de-duinen-op-mars/ Video van droogijs dat geulen 'graaft': https://www.youtube.com/watch?v=PVCU6_5hl-0 Link naar originele onderzoek: https://doi.org/10.1029/2024GL112860 00:00 Intro00:51 Diederik en Anna winnaars van de Irispenning!02:53 Waarom heet de Irispenning eigenlijk zo?05:45 Mars, het nieuws (bijna)07:11 Fantaseren over buitenaardse beschavingen, al heel lang! 07:47 Christiaan Huygens: het lijkt onwaarschijnlijk dat de aarde de enige bewoonde planeet is17:36 Geulen op Mars: hoe vormen die zich?29:54 Een grote omweg, wetenschapscommunicatie. Hoe werkt dat nou eigenlijk?48:07 Afsluiting Volg ons ook op TikTok, Instagram, BlueSky, Mastodon en FacebookSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
48:28
--------
48:28
Neutronensterren en hoe buitenaards leven er eigenlijk uitziet | Scientias Podcast 39
Diederik en Krijn nemen je mee in de wereld van neutronensterren naar aanleiding van een vinding van een Japanse ruimtetelescoop: https://scientias.nl/japanse-ruimtetelescoop-ontdekt-iets-merkwaardigs-bij-een-neutronenster-een-gelukstreffer (zie ook: https://doi.org/10.1038/s41586-025-09495-w ) Daarnaast vervolgt Diederik zijn verhaal over buitenaards leven. In deze aflevering gaat het over hoe dat er mogelijk uit zou kunnen zien en hoe zo'n planeet eruit moet zien. 00:09 Intro00:51 Terugblikje Podcastfestival met Nicos01:12 Wat is een neutronenster eigenlijk?11:06 Een Japanse ruimtetelescoop heeft iets onverwachts ontdekt bij een neutronenster die zich op zo’n 7.000 lichtjaar van de aarde bevindt14:45 SRON-instrument (XRISM) dat heel behulpzaam bleek19:16 Terugblik naar vorige aflevering over buitenaards leven: hoe kan dat leven eruit zien? Koolstofchemie!22:27 Identificatie van buitenaards leven?35:00 Dikte van de atmosfeer is van groot belang37:11 Wat hebben we er eigenlijk aan?38:40 Afsluiting See omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
39:05
--------
39:05
Chaos! Hoe zit dat nou eigenlijk? | Scientias Podcast 38
Deze aflevering is wat anders dan anders: dit is de eerste opname van de podcast voor een live publiek tijdens het Podcastfestival op zondag 28 september 2025. Krijn interviewt wiskundige Nicos Starreveld,wiskundige en verantwoordelijk voor wetenschapscommunicatie en outreach bij Platform Wiskunde Nederland en de Universiteit van Amsterdam, over chaos en meer. 00:10 Intro00:43 Intro Nicos, start van opname voor live publiek!02:59 Uitleg dubbeleslingerexperiment (skippable voor mensen die weten hoe het eruit ziet)04:45 Krijn doet experiment; Nicos legt uit wat we zien10:23 Chaos: de weersvoorspellingen26:30 Faseplots, een denkexperiment met vossen en konijnen31:30 Wat gebeurt bij een dubbele slinger (chaotisch gedrag, 4 dimensies)36:55 Waarom kunnen we het weer niet voorspellen, maar klimaat wel?41:14 Publieksvragen41:28 Is er een verschil tussen chaos en onvoorspelbaarheid? 43:42 Quantumcomputers, analoog rekenen, gaat dat verschil maken? Of kwantumcomputers46:42 Wortel 2, het bestaat in theorie. Maar...48:53 Games, kun je geen savegame maken van het universum? Komt er dan steeds hetzelfde uit? Is het random? 52:14 Mandelbrot, is daar een link met chaos?53:53 Afsluiting, wiskunde, kunstSee omnystudio.com/listener for privacy information.
--------
54:47
--------
54:47
Diamanten die processen bevriezen en majoranadeeltjes | Scientias Podcast 37
In de 37ste Scientias Podcast duiken Diederik en Krijn naar grote diepte in de aarde, tot wel 350 kilometer, ze bespreken een boek met de titel 'De race om het majoranadeeltje' van Gerard Janssen én ze leggen uit hoe we nou eigenlijk weten hoe het binnenste van de aarde eruitziet. https://scientias.nl/meer-dan-mooi-diamanten-blijken-chemische-processen-te-bevriezen/ (en de link naar het onderzoek: http://dx.doi.org/10.1038/s41561-025-01791-4 )https://podcastfestival.nl/ 00:00 Intro01:00 Chaos op het podcastfestival met wiskundige Nicos Starreveld02:23 Boekbespreking: De race om het majoranadeeltje van Gerard Janssen08:27 2012 zou het majoranadeeltje gevonden zijn door de onderzoeksgroep van Leo Kouwenhoven15:14 Diamanten uit de krochten van de aarde: hoe kunnen geologen vertellen wat er diep in de aarde gebeurt?33:03 Inge Lehman ontdekte golven in de aarde in 1936 en dat de kern vast is34:27 De samenstelling van magma en het ontstaan van een diamant37:22 Koolstof, de verschillende mineralen in het zonnestelsel en platentektoniek45:03 Diamanten uit de Voorspoedmijn49:21 AfsluitingSee omnystudio.com/listener for privacy information.
Dé podcast van Scientias.nl over alle wetenschappen, de achtergronden en meer. Met Diederik Jekel en Krijn Soeteman. Met regelmaat ontvangen ze een gast om dieper op een specifiek onderwerp in te gaan. Ook bespreken ze het opvallende wetenschapsnieuws van de week.
Ireland